تایباد یکی از شهرستان‌های استان خراسان رضوی و مرکز شهرستان تایباد است. این شهر که  در نزدیکی مرز ایران و افغانستان قرار دارد در فاصله 225 کیلومتری جنوب شرقی مشهد واقع شده‌ است.

شهرستان تایباد در حوزه کشاورزی به دلیل وجود اراضی مستعد و دشت‌های حاصلخیز و نیز کیفیت بالای آب و خاک در بیشتر مناطق و نیز وجود 364 منبع آبی قابل استحصال در سطح این شهرستان وضعیت و شرایط خوبی در حوزه کشاورزی دارد.

بالا بودن میانگین وسعت اراضی مالکین نسبت به میانگین استان و فراهم بودن امکان توسعه کشت مکانیزه شرایط کشاورزی در این منطقه را  مطلوب ساخته است. از طرف دیگر برخی مشکلات و کاستی‌ها کشاورزی رو به پیشرفت منطقه را به مخاطره انداخته است.

کمبود آب جدی است

ابوبکری یکی از کشاورزان منطقه در پاسخ به این سوال که عمده مشکل کشاورزان در تایباد چیست؟ گفت:‌ یکی از مشکلات اصلی کشاورزان نه تنها در منطقه تایباد بلکه اکثر مناطق استان، کمبود آب و شیوع خشکسالی است. اکثر چاه‌های آب در حال کم شدن هستند و  کشاورزان باید از محصولات نیازمند آب فراوان به سمت کاشت محصولاتی با نیاز آبی کمتر حرکت کنند.

از طرف دیگر اگر امکانات و تسهیلاتی فراهم شود تا کشاورزان بتوانند باغات و زمین‌های خود را به آبیاری قطره‌ای و هوشمند مجهز کنند، نه تنها منجربه صرفه جویی در مصرف آّب خواهد شد بلکه سطح زیر کشت بیشتر و در نتیجه محصول بیشتری نیز عاید کشاورز خواهد شد.

سود خربزه تایباد در جیب دلالان

حسام‌نژاد دیگر کشاورز تایبادی با اشاره به زیرکشت بودن بخش اعظمی از زمین‌های کشاورزان به خربزه گفت: یکی از محصولات پرطرفدار تایباد خربزه آن است. هر چند در سال‌های اخیر آفت بخشی از خربزه کشاورزان را از بین برده و بخش دیگر مربوط به حضور دلالان است. ما کشاورزان مجبوریم برای از بین نرفتن  محصولمان؛ خربزه را در کمترین زمان ممکن به فروش برسانیم و این زمانی است که سرو کله دلالان پیدا می‌شود.

این خربزه‌دار تایبادی می‌گوید: دلالان با توجه به عدم فرصت کشاورز برای بازاریابی یا فروش مستقیم محصول به خریدار بعضا محصول خربزه مرغوب تایباد را به چندین برابر کمتر از آنچه بعداز در بازار به دست مصرف کننده میرسد از کشاورز خریداری می‌کنند. قیمت خریدار شده گاهی به حدی پایین است که تنها کفاف هزینه‌های کشاورز می‌شود. اگر زمینه‌ای فراهم شود تا دست دلالان از این بازار کم شود آن زمان محصول خربزه تایباد با قیمتی بسیار کمتر به دست مصرف کننده خواهد رسید در حالی که کشاورز نیز به سود مطلوب و موجه خود خواهد رسید.

وضعیت تایباد در حوزه کشاورزی مطلوب است

محمد میری؛ رئیس جهاد کشاورزی شهرستان تایباد پیرامون وضعیت کشاورزی در این شهرستان اظهار داشت: شهرستان مرزی تایباد با دارا بودن 314 حلقه چاه عمیق کشاورزی و 50 رشته قنوات و حدود 6500 نفر بهره بردار بخش کشاورزی از جمله شهرستان‌های مطرح و موثر استان خراسان رضوی در بخش کشاورزی است. در این منطقه 85 درصد اقتصاد به کشاورزی و مشاغل مرتبط به آن وابسته است.

رئیس جهاد کشاورزی شهرستان تایباد افزود: سطح زیر کشت اراضی زراعی و باغی آبی در شهرستان تایباد در حدود 41000 هزار هکتار می‌باشد و در محصولاتی همچون گندم، جو، پسته، زعفران، خربزه، هندوانه و گل محمدی حائز رتبه‌های برتر در استان است.

میری با اشاره به تغییر گرایش  در حوزه کشاورزی بیان داشت: به دلیل افزایش هزینه‌های تولید در بخش محصولات زراعی از یک طرف و از طرف دیگر کاهش نزولات آسمانی و محدودیت برداشت آب، نوسانات قیمت محصولات تولیدی، اکثر کشاورزان به سمت محصولات کم آب طلب و باغبانی به ویژه پسته زعفران گل محمدی و گیاهان دارویی گرایش یافته‌اند به طوری که در حال حاضر حدود 10700 هکتار از اراضی مستعد به کشت محصولات مذکور اختصاص یافته است.

همچنین در حوزه دامداری و طیور با برخورداری از دام سبک و سنگین با جمعیت 245000راس، طیور 520000 قطعه، شتر مرغ 3000قطعه و 2 استخر آبزی پروری با ظرفیت سالانه بالغ بر 70 تن از نقاط قوت شهرستان در بین شهرستان‌های استان خراسان رضوی است.

میری با اشاره به این موضوع که تایباد با برخورداری از مرز مشترک با کشور افغانستان و دارا بودن اداره کل گمرک و منطقه ویژه اقتصادی با هدف تسهیل در صادرات محصولات کشاورزی عمل می‌کند از حضور کشاورزان پیشرو، توانمند و تحصیلکرده در منطقه خبر داد و افزود: تعامل مثبت و همدلی تولیدکنندگان بخش کشاورزی با سیاست‌های ابلاغی وزرات جهاد کشاورزی در راستای افزایش بهره وری و  ایجاد اشتغال را باید یکی از اصلی‌ترین نقاط مثبت کشاورزی در این شهرستان دانست.

رئیس جهاد کشاورزی شهرستان تایباد همچنین با اشاره به کاهش شدید نزولات جوی و تشدید خشکسالی ها در این منطقه از افزایش  افزایش هزینه های تولید و قیمت مواد اولیه، نوسانات قیمت محصولات تولیدی،تغییرات شدید اقلیم، کاهش نقدینگی تولید کنندگان، نبود سیستم بیمه کشاورزی کار آمد و موثر جهت کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و تولید در بخش کشاورزی و کمبود صنایع تبدیلی و فرآوری مرتبط با محصولات کشاورزی از مهمترین مشکلات و کاستی‌های حوزه کشاورزی این استان نام برد.